Yöresel Tasarım Bergama’da yeni bir sürece adım attı…
Güzel İşler Derneği ve Depo Pergamon’un paydaşlığında hazırlanan Yöresel Tasarım Haftası’na üniversitelerin mimarlık, iç mimarlık, endüstri ürünleri tasarımı bölümlerinden 10 öğrencinin katılımıyla tamamlandı.
Yöresel Tasarım Haftası ’19, yaşamsal etkinliğimizin önemli bir parçası olan oturma eylemine odaklanarak, Bergama yöresine ait oturma biçimlerini ve birimlerini analiz edip, yerel malzeme ve dokularla yeni tasarımlar ortaya çıkarmak amacıyla yola çıktı. Sahip olduğu katman, tarih ve dokularıyla Bergama’nın tasarıma zemin hazırlayan dinamiği bu atölyenin başlamasına zemin oluşturdu.
Bu yıl ilki düzenlenen ve 5 gün süren Yöresel Tasarım Haftası’nda katılımcılar bir yandan Bergama’nın tarihi dokusu ve kültürü bağlamında oturma eylemiyle ilişkilenme biçimlerini gözlemlerken diğer yandan da akademisyenlerin ve alanında yetkin kişilerin sunumlarıyla oluşturulan bilgi havuzdan tasarımlarını destekleyecek ögeler keşfettiler.
Atölyede Bergama’nın tarihi dokusuyla temas etmek ve kültürünü gözlemleyebilmek için Akropol, Kızıl Avlu, Kale Mahallesi, Arasta gezileriyle başladı. Bergama Tarihi ve Hikayeleri sunumlarıyla desteklenen gezinin ardından Yüksek Mimar ve Akademisyen Ülkü İnceköse tarafından yapılan sunumda “yöresel” kavramı Bergama ve İzmir bağlamında incelendi. Mimar Rüstem Şeker’in malzeme ve tasarım hakkındaki temel sunuşuyla atölyenin ilk basamağı tamamlandı.
Atölyenin ikinci adımında Endüstri Ürünleri Tasarımcısı-Yarı Zamanlı Öğretim Görevlisi Meriç Kara, Araştırmacı-Tasarımcı Görkem Özdemir, İç Mimar Gülfem Böke ve İç Mimar İlkay Özen’in yürütücülüğünde tasarım süreci başladı. Öğrenciler yerele dair röportaj, araştırma, gözlem ve analiz yaparak edindikleri bilgilerin ışında kendilerine bir tasarım senaryosu hazırlamaya başladılar. Kale Mahallesi sakinleri, Arasta bölgesindeki üreticiler, çevre esnafla diyalog ve yardımlaşma içinde ilerleyen bu süreçte katılımcılar dinledikleri hikayeleri, üretim tekniklerini eskiz ve sunum haline getirdi. Yapılan sunuşlarda belirli oturma biçimleri, kullanıcıların sahip oldukları oturma birimine bir şekilde müdahalede bulunduğu, oturma eylemine ek ihtiyaçların olduğu ortaya çıktı. Bunların yanında Bergama’da üretilmeye devam edilen ya da üretimi bitmesine rağmen izinin sürülebildiği yerel üretim tekniklerini araştıran ve hakkında detaylı bilgiye sahip olan öğrenciler yerel malzemeler ve dokularla oturma eylemine cevap vermeye çalıştılar. Tasarım fikirleri herkesin birbirini kritik edip katkıda bulunduğu açık bir ortamda geliştikten sonra yürütücülerin de desteğiyle son ürüne yaklaştırıldı.
Son adımda ise toplanan veriler, gözlemler, dokular ve malzemelerin harmanlandığı tasarımların üretimine geçildi. Katılımcılar marangoz ve çalışılan atölyenin içinde bulunan makinelerle tasarımlarını 1:1 ölçekte ürettikleri verimli bir çalışma geçirdiler.
Çok katmanlı kültürel yapıya sahip olan Bergama’nın “yöresel tasarım” başlığı altında incelenmeye başlanması uzun bir sürecin başlangıcı olacaktır. Bu sürecin ilk adımı oturma eylemi üzerine yapılan atölyeyle atılmıştır. Güzel İşler Derneği ve Depo Pergamon tarafından başlatılan sürece akademisyenler, yürütücüler, gönüllüler ve Bergama Belediyesi destek oldu.
